Hooikoorts en Seizoensgebonden Allergieën

Hooikoorts, ook wel allergische rhinitis genoemd, is een van de meest voorkomende allergische aandoeningen in Nederland. Deze allergie wordt veroorzaakt door pollen van grassen, bomen en onkruiden en treedt voornamelijk op tijdens de lente en zomer. In Nederland begint het pollenseizoen meestal in maart met boompollen, gevolgd door graspollen vanaf mei tot juli, en onkruidpollen tot in de herfst.

Symptomen van Hooikoorts

De meest herkenbare symptomen van hooikoorts zijn:

• Aanhoudend niezen en verstopte neus
• Waterige, loopneus met heldere afscheiding
• Jeukende, tranende en rode ogen
• Jeuk in neus, keel en gehemelte
• Vermoeidheid door slechte nachtrust

Medicamenteuze Behandeling

In Nederlandse apotheken zijn verschillende effectieve antihistaminica verkrijgbaar zonder recept. Cetirizine (Zyrtec) werkt langdurig en veroorzaakt minder slaperigheid, terwijl Loratadine (Claritine) populair is vanwege de eenmaal daagse dosering. Desloratadine (Aerius) en Fexofenadine (Telfast) zijn nieuwere generatie antihistaminica die zeer effectief zijn tegen hooikoortsklachten.

Voor verstopte neus zijn corticosteroïde neussprays zoals fluticason en mometason zeer effectief. Deze werken ontstekingsremmend en kunnen dagelijks gebruikt worden. Specifieke oogdruppels met antihistaminica of cromoglicaat helpen bij allergische conjunctivitis.

Preventie en Timing

Begin bij voorkeur 1-2 weken voor het pollenseizoen met medicatie voor optimale bescherming. Houd ramen dicht tijdens piekuren, draag een zonnebril buiten en spoel dagelijks je neus met zoutwater.

Huisstofmijt en Binnenshuis Allergieën

Huisstofmijtallergie is een jaarronde allergie die wordt veroorzaakt door microscopisch kleine mijten die leven in matras, beddengoed, tapijten en stoffering. Deze allergie veroorzaakt chronische klachten die vaak 's nachts en 's ochtends verergeren door langdurige blootstelling tijdens het slapen.

Symptomen en Andere Binnenshuis Allergenen

Huisstofmijtallergie uit zich door verstopte neus, niezen bij het ontwaken, hoesten en bij astma ook piepen en kortademigheid. Schimmelallergieën ontstaan door vocht in badkamers en kelders, terwijl huisdierallergieën worden veroorzaakt door eiwitten in speeksel, urine en huidschilfers van katten, honden en knaagdieren.

Behandelingsopties

Voor dagelijkse symptoomcontrole zijn langwerkende antihistaminica zoals cetirizine of loratadine geschikt. Corticosteroïde neussprays zoals fluticason reduceren neusontsteking effectief. Bij ernstige gevallen kan de huisarts Montelukast voorschrijven, een leukotrieenremmer die ontstekingsreacties blokkeert.

Omgevingsmaatregelen

Effectieve allergeenreductie omvat:

• Gebruik van mijtwerende matrashoes en kussenslopen
• Wekelijks wassen van beddengoed op minimaal 60°C
• Verwijdering van tapijt en zware gordijnen uit slaapkamer
• Regelmatig stofzuigen met HEPA-filter
• Luchtvochtigheid onder 50% houden

Bij ernstige klachten kan een combinatie van antihistaminica, neussprays en omgevingsmaatregelen nodig zijn voor optimale controle.

Voedselallergieën en Intoleranties

Voedselallergieën en voedselintoleranties worden vaak verward, maar het zijn verschillende aandoeningen. Een voedselallergie veroorzaakt een immuunreactie waarbij het lichaam een onschuldig voedingsmiddel als bedreiging ziet. Een voedselintolerantie daarentegen ontstaat door het ontbreken van specifieke enzymen om bepaalde voedingsbestanddelen te verteren, zoals lactose-intolerantie.

Meest voorkomende voedselallergenen in Nederland

• Koemelk en zuivelproducten
• Eieren
• Noten en pinda's
• Vis en schaaldieren
• Soja en tarwe
• Sesam

Symptomen variëren van mild tot levensbedreigend. Milde reacties omvatten jeuk, uitslag en maagklachten. Ernstige reacties kunnen anafylaxie veroorzaken met ademhalingsproblemen, bloeddrukdaling en bewustzijnsverlies.

Beschikbare behandelingen

Voor milde reacties zijn antihistaminica zoals cetirizine en loratadine effectief. Bij anafylaxie is een EpiPen (adrenaline auto-injector) levensreddend. Voor lactose-intolerantie helpen lactase supplementen bij het verteren van zuivel. Allergeenvermijding blijft de belangrijkste preventieve maatregel. Lees voedingsetiketten zorgvuldig en let op allergeeninformatie die wettelijk verplicht vermeld moet worden.

Huidallergieën en Eczeem

Huidallergieën manifesteren zich op verschillende manieren en kunnen het dagelijks leven aanzienlijk beïnvloeden. Allergische dermatitis ontstaat door contact met allergenen zoals nikkel, parfum of bepaalde planten. Contacteczeem ontwikkelt zich vaak op plaatsen waar de huid direct in aanraking komt met irriterende stoffen.

Atopisch eczeem

Atopisch eczeem, ook bekend als constitutioneel eczeem, is een chronische huidaandoening die vaak begint in de kindertijd. Deze vorm van eczeem kenmerkt zich door droge, jeukende en ontstoken huid, vooral in elleboogplooien en knieholtes.

Urticaria en angioedeem

Urticaria (galbulten) veroorzaakt rode, jeukende bultjes die plotseling verschijnen en verdwijnen. Angioedeem is een diepere zwelling, vaak rond ogen en lippen, die ernstiger kan zijn.

Behandelingsmogelijkheden

• Hydrocortison crèmes en zalven voor ontstekingsremming
• Antihistaminica crèmes voor lokale jeukbestrijding
• Calcineurineremmers zoals Tacrolimus voor langdurige behandeling

Bij ernstige gevallen kunnen orale medicijnen zoals corticosteroïden of systemische antihistaminica nodig zijn. Goede huidverzorging met pH-neutrale producten en het vermijden van bekende triggers zijn essentiële preventieve maatregelen voor het beheersen van huidallergieën.

Medicijnallergieën en Kruisreacties

Medicijnallergieën vormen een belangrijke uitdaging in de gezondheidszorg. Een allergische reactie op geneesmiddelen kan variëren van milde huiduitslag tot levensbedreigende anafylaxie. De meest voorkomende medicijnallergenen zijn penicilline en verwante antibiotica, aspirine en andere NSAID's, en contrastmiddelen.

Herkenning van symptomen

Symptomen van medicijnallergieën kunnen zijn:

• Huiduitslag, jeuk of urticaria
• Zwelling van gezicht, lippen of tong
• Ademhalingsproblemen
• Misselijkheid en braken
• Bloeddrukdaling

Bij bekende medicijnallergieën zijn er vaak veilige alternatieven beschikbaar. Uw apotheker kan u adviseren over geschikte vervangingsmedicijnen. Een medicijnpaspoort is essentieel om belangrijke allergie-informatie altijd bij de hand te hebben. Neem altijd contact op met uw arts of apotheker bij twijfel over medicijnveiligheid of bij het optreden van ongewone symptomen na medicijngebruik.

Ernstige Allergische Reacties en Noodbehandeling

Anafylaxie is een ernstige, systemische allergische reactie die binnen minuten kan optreden. Symptomen omvatten ernstige ademhalingsproblemen, bewustzijnsverlies, ernstige bloeddrukdaling en shock. Deze levensbedreigende toestand vereist onmiddellijke medische interventie.

Adrenaline auto-injectors

Mensen met bekende ernstige allergieën krijgen vaak een adrenaline auto-injector voorgeschreven zoals EpiPen of Jext. Deze moeten altijd binnen handbereik zijn. Bij anafylaxie moet u:

• Onmiddellijk 112 bellen
• De auto-injector in de buitenkant van de bovenbeen injecteren
• De patiënt plat laten liggen met opgeheven benen
• Zo nodig een tweede injectie na 5-15 minuten geven

Aanvullende behandeling met antihistaminica en corticosteroïden kan helpen. Na een anafylactische reactie is follow-up door een specialist noodzakelijk voor verdere preventieve maatregelen en allergie-identificatie.